ปลดล็อกเงินให้ท้องถิ่น ด้วย 3 เพิ่ม จากข้อเสนอของแคมเปญขอคนละชื่อ #ปลดล็อกท้องถิ่น

การทำให้ท้องถิ่นเป็นอิสระจากส่วนกลางได้จริง และ มีศักยภาพในการจัดทำบริการสาธารณะเพื่อดูแลคุณภาพชีวิตของประชาชนในพื้นที่ ปัจจัยตัดสินข้อหนึ่งที่สำคัญ คือท้องถิ่นต้องมี “อิสระ” ทางการเงิน ลดการพึ่งพารัฐส่วนกลาง แต่จากสถานการณ์การกระจายอำนาจในปัจจุบัน ดูจะสวนทางกับสิ่งที่ควรเป็น ไม่ว่าจะดูจาก

ประเด็นเรื่อง โครงสร้างรายได้ของท้องถิ่น ยังต้องพึ่งพิงรัฐส่วนกลาง ปัจจุบันมีงบที่ท้องถิ่นจัดเก็บเองเพียงประมาณ 10% ที่เหลือคือรัฐจัดเก็บแล้วแบ่งให้ประมาณ 50% และ เงินอุดหนุนผ่านงบประมาณแผ่นดินประมาณ 40%

ประเด็นเรื่อง สัดส่วนรายได้ท้องถิ่นไม่เป็นไปตามเป้า โดย พ.ร.บ.กำหนดแผนและขั้นตอนการกระจายอำนาจฯ เคยกำหนดเป้าหมายให้ อปท. มีรายได้เพิ่มขึ้นคิดเป็นสัดส่วนต่อรายได้สุทธิของรัฐบาลไม่น้อยกว่าร้อยละ 35 แต่ไม่ได้กำหนดระยะเวลาเป้าหมาย ผ่านมา 20 ปี สัดส่วนรายได้ท้องถิ่นอยู่ที่เพียงประมาณร้อยละ 29 แถมในจำนวนนี้ 6% ยังเป็น “งบฝาก” ที่ท้องถิ่นไม่มีอิสระในการใช้จ่าย ต้องทำตามแนวทางที่ส่วนกลางวางมาให้

ประเด็นเรื่อง การที่ท้องถิ่นแบกรับงบรายจ่ายประจำไว้มาก จนไม่มีงบลงทุนในการจัดทำภารกิจต่างๆ

แคมเปญขอคนละชื่อ #ปลดล็อกท้องถิ่น จึงเสนอให้ #ปลดล็อกเงิน ผ่านวิธีการต่อไปนี้ เรียกรวมกันว่า 3 เพิ่ม

1. #เพิ่มส่วนแบ่งรายได้: รายได้ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (อปท.) ต้องเพิ่มขึ้นคิดเป็นสัดส่วนต่อรายได้สุทธิของรัฐบาล ไม่น้อยกว่าร้อยละ 50 ภายใน 3 ปีนับแต่วันที่รัฐธรรมนูญฉบับแก้ไขนี้ใช้บังคับ รวมถึงต้องถอน “งบฝาก” ออกไป เนื่องจากเป็นงบที่ท้องถิ่นไม่ได้มีอำนาจในการตัดสินใจหรือดำเนินการใดๆ
   
2. #เพิ่มอิสระในการหารายได้: ท้องถิ่นจะมีอิสระมากขึ้นในการหารายได้ เช่น มีอำนาจเก็บภาษีตัวใหม่ๆ กู้เงิน และออกพันธบัตรได้ง่ายขึ้น ซึ่งจะช่วยให้ท้องถิ่นมีเงินงบประมาณในการจัดทำบริการสาธารณะในพื้นที่ สามารถออกแบบโครงการใหม่ๆ ที่จะเป็นประโยชน์ต่อชีวิตประชาชน เพิ่มการจ้างงาน รวมถึงอาจทำให้เกิดงานใหม่ๆ ในพื้นที่ ทั้งหมดจะเกื้อหนุนให้เศรษฐกิจในท้องถิ่นเติบโต ประชาชนจะมีทางเลือกในการมีงานทำที่บ้านเกิด ส่งผลให้อาจมีความจำเป็นน้อยลง ในการย้ายถิ่นฐานออกจากบ้านเกิดเพื่อแสวงหาโอกาสทางอาชีพ หากไม่ได้ต้องการ
   
3. #เพิ่มให้เท่าเทียมกัน: ด้วยการคำนวณงบประมาณขั้นต่ำของแต่ละพื้นที่ และส่วนกลางมีหน้าที่ให้เงินอุดหนุนแก่ท้องถิ่นที่ไม่สามารถหารายได้ถึงเป้า เพื่อป้องกันความเหลื่อมล้ำระหว่าง อปท. โดยเฉพาะในบางพื้นที่ที่อาจไม่มีกิจกรรมทางเศรษฐกิจที่ก่อให้เกิดรายได้สูง
   

หากท่านเห็นด้วยกับเรา ว่าการคืนอำนาจสู่ท้องถิ่นและยุติรัฐราชการรวมศูนย์ เป็นวาระสำคัญในการพลิกโฉมประเทศไทย เราขอเชิญชวนให้ร่วมลงชื่อเสนอร่างรัฐธรรมนูญแก้ไขเพิ่มเติม #ปลดล็อกท้องถิ่น ซึ่งใกล้จะปิดรับรายชื่อในอีกไม่กี่วันข้างหน้า

มาร่วมกันทำให้ภารกิจ ปลดล็อกท้องถิ่น เกิดขึ้นจริง ซึ่งการ #ปลดล็อกเงิน เป็นส่วนหนึ่งของข้อเสนอของแคมเปญ เพื่อให้ท้องถิ่นทั่วประเทศไทยมีทรัพยากรอย่างเพียงพอในการพัฒนาพื้นที่ ตอบสนองความต้องการที่หลากหลายของประชาชน และ เป็นอิสระจากการพึ่งพารัฐบาลส่วนกลาง พวกเราเชื่อ เมื่อสามารถทำได้ดังนั้น ปลดล็อกท้องถิ่นได้สำเร็จ ท้องถิ่นจะผลิบาน จะระเบิดพลังเศรษฐกิจออกมาได้ทุกที่ ทั่วประเทศไทย

คณะก้าวหน้า

“เราจะเดินหน้าทำงานทางความคิด สร้างความเป็นไปได้ในการปลุกเอาประชาชนคนส่วนใหญ่ของประเทศ จากจำนวนนับ จากที่เคยเป็นเพียงวัตถุ ..ให้กลายเป็นผู้ทรงอำนาจสูงสุดของประเทศอย่างแท้จริง”